Tüm düşey ve yatay elemanların birleşim arakesitleri ve düşey elemanların yön değiştirdiği ara kesitlerinde örtülerin daha yumuşak
dönüş yapmalarının sağlanması için 45° eğimli 8 cm x 8 cm genişlikte pahlar yapılmalıdır.
Serme kuralları
Örtünün enine bindirmeleri en az 10 cm, boyuna bindirmeler ise, en az 15 cm olmalıdır. Ek yerindeki mineral kaplı yüzey şalümo alevi ile ısıtılıp, mineral üstüne mala sürülerek minerallerin bitüm içerisine gömülmesi sağlandıktan sonra ek yeri yapıştırılması yapılmalıdır. Tüm örtü katmanları aynı yönde açılmalıdır. Birinci kat örtülerin enlemesine olan ek yerleri, şaşırtmalı olarak yapılmalıdır. Üste gelecek olan ikinci kat örtülerde ise, birinci kat örtünün boyuna ve enine ek yerleri ortalanmalıdır. Çatılarda örtüler, eğimin en düşük olduğu noktalardan (su iniş noktaları, dere ağızlarından) eğime dik olarak serilmelidirler.
Yapıştırma kuralları
Yapıştırma kuralları şerit halinde veya bölgesel yapıştırmada, yapıştırılan yüzeyler arasındaki mesafeler yaklaşık olarak 5 cm - 10 cm arasında olmalıdır. Şerit halinde yapıştırma yapılan örtülerin, diğer örtüler ile enine ve boyuna istikametlerdeki ek yerlerinde tam yapıştırma yapılmalıdır. Detaylarda aksi belirtilmedikçe, bu uygulama beton çatı yüzeylerdeki ilk kat (buhar kesici) örtüler ile, ısı yalıtım katmanları üstündeki ilk kat örtülere (buhar dengeleyici) uygulanır. Çatı ve temel uygulamalarında üste gelen ikinci kat örtü tamyapıştırma yöntemi ile ve birinci kat örtülerin ek yerlerini ortalayacak şekilde yapıştırılmalıdır.
TEMELLERDE SU YALITIMI
Yapıların temel sistemleri genel olarak münferit, mütemadi, kazıklı veya kazıksız radye jeneral şeklinde projelendirilmektedir. Hangi sistem seçilirse seçilsin yapıların temellerinin, üstündeki binayı ömrü boyunca taşıyacak sağlamlıkta olması gereklidir. Ancak, sadece temelin yeterli sağlamlıkta yapılmış olması tek başına uzun ömür için yeterli değildir. Yapılan temellerin mutlaka suya ve suyun korozif etkilerine karşı yalıtılmış olması da gereklidir. Temellerde su yalıtımı zemin rutubetine karşı, basınçsız suya karşı ve basınçlı suya karşı su yalıtımı olarak üçe ayrılmaktadır. Mimari projenin tasarımı esnasında, zemin etütleri yapılırken, zemin suyunun tetkikinin de yapılması, gerek proje müellifine gerekse yalıtımcıya yön verecektir. Bu nedenle zemin su durumu belirlendiğinde, temel sisteminin statik gereklilik dışında bu suya karşı alınacak önlemler doğrultusunda yeniden seçilmesi gerekecektir. Örnek vermek gerekirse, basınçlı yer altı suyunun olması durumunda bohçalama yalıtımının sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için mütemadi temel sisteminin radye jeneral temel sistemine çevrilmesi söz konusu olabilecektir.
Zemindeki Su Durumunun Tespiti:
Zemindeki su durumunun tespiti için zemin suyu seviyesinin en yüksek olduğu dönem gözlenmelidir. Su seviyesi kadar suyun debisi de önem kazanmaktadır ve yeraltı su rejiminin değişkenlik göstereceği unutulmamalıdır.
Sondaj ve gözlemler sonucu zemindeki su durumu, aşağıda belirtilen üç kategoriye ayrılarak yalıtım projesi hazırlanır.
-Zemin Rutubetine Karşı Yalıtım
-Basınçsız Suya Karşı Yalıtım
-Basınçlı Suya Karşı Yalıtım
ZEMİN RUTUBETİNE KARŞl YALITIM:
Zemin rutubeti; zeminde daima mevcut bulunan, kılcallık yoluyla yapının bünyesine girip zararlara yol açan, zeminin cinsine bağlı olarak etki derecesi değişiklik gösteren sudur. Zemin rutubeti; - zemin tanecikleri ile aderans temin eden ve sızmayan su - zemin tanecikleri arasına köşelere asılı kalan su - zemin taneciklerini ince bir film şeklinde saran su - yeraltı suyu veya birikinti sularından kılcal olarak emilen su şeklindedir. Toprakla temas eden statik perdelere bir kat cam tülü taşıyı- cılı 3mm polimer bitümlü örtü ile yapılacak yalıtım yeterlidir. Temel kotu altında, bina çevresinde ve gerekli ise sömeller arasında yapılacak drenaj yalıtımı tamamlar.
BASINÇSIZ SUYA KARŞI YALITIM:
Damlayabilir, akabilir durumdaki suya genel olarak basınçsız su adı verilir. Bu su, sızma su, kullanma suyu olabilir, yapı ve yalı- tım üzerine ya hiç, ya da geçici olarak bir hidrostatik basınç yapar. Basınçsız suya karşı, temel derinliğine bağlı olarak önerilecek alternatişi detaylar şöyledir Yatayda (Tabanda): Bir kat polyester keçe taşıyıcılı 3mm kalınlıkta polimer bitümlü örtü veya, bir kat polyester keçe taşıyıcılı 3mm. örtü ile bir kat cam tülü taşıyıcılı 3mm kalınlıkta polimer bitümlü örtüler (TS 11758-1) ile birlikte uygulanır. Düşeyde (Perdede): Bir kat cam tülü taşıyıcılı 3mm polimer bitümlü örtü veya, Cam tülü taşıyıcılı 3mm kalınlıkta polimer bitümlü örtü iki kat olarak uygulanır.
BASINÇLI SUYA KARŞI YALITIM:
Yapıya ve yalıtıma sürekli ve belli bir hidrostatik basınç yapan suları kapsar. Basınçlı suya karşı yalıtım detaylandırılması, su bası ncı ve yapının yalıtım üzerine yapacağı sıkışma basıncı olarak iki faktöre göre belirlenir. Ancak her projenin özgün zemin ve yapısal koşulları her defasında yeniden etüt edilmelidir. Su basıncıyla ilgili kurallar Temel su yalıtımlarında, yapının etkileneceği su basıncına göre yalıtımın kaç kat olması gerektiği tespit edilmelidir. Bina yükünden oluşan basınca bağlı kurallar Temel su yalıtımlarında, yapının zemine yapacağı basınca göre yalıtım kat adetleri tespit edilmelidir. Aşağıdaki çizelgede yer alan kat adetlerinden büyük olanı uygulanır. Örnek olarak su basıncı 1.5m, zemin basıncı 0.15 MPa olan bir temel yalıtımında uygulanacak olan detay 3mm + 3mm polyester keçeli iki kat örtüdür. Yalıtımı delen sistemler Borular, kablolar ve diğer elemanlar, mümkünse, yalıtım delinmeden uygulanmalıdır. Yalıtımın delinmesi kaçınılmaz ise, geçiş noktasındaki yalıtım çelik şanşlar arasında sıkıştırılmalıdır. Su yalıtımı örtülerinin korunması ve ısı yalıtımı Su yalıtım örtüleri, yatay ve düşey konumda, mutlaka uygun malzemeler ile delinmeye karşı korunmalıdır. Genellikle, yatay Uygulama Teknikleri konumda 150 g/m2 polyester keçe üstüne koruma betonu, düşey konumda ise drenaj sağlayıcı koruyucu katmanlar, koruyucu duvar, koruyucu amaçlı çizelge 1’de gezilebilir çatı için belirtilen değerlerde genleştirilmiş polistiren (EPS) veya hem koruyucu hem de ısı yalıtımı amacıyla çizelge 1’de belirtilen değerlerde ekstrüde polistiren (XPS) ısı yalıtım malzemesi kullanılır.
Tamirat kuralları:
Mevcut bitümlü su yalıtım katmanları üzerine yenileme amacı ile, mevcut su yalıtım katmanlarına gerekli tamiratlar yapıldı ktan sonra tüm çatı üzerine tek katlı en az 4 mm kalınlığında polyester keçe taşıyıcılı su yalıtım örtüsü uygulanır. Üzerinde Gezilmeyen Teras Çatılar: Ters Teras Çatılar: Yanda fiekil-8’ de görülen üzerinde gezilmeyen ters çatı detayı nda; teras çatı betonarme döşemesi üstüne yapılan ahşap mala perdahlı eğim betonu üstünde iki katlı polimer bitümlü su yalıtım membranı uygulaması bulunmaktadır. Ekstrüde polistiren ısı yalıtım levhaları, su yalıtım katmanlarının üzerine serbestçe döşendikten sonra serilen bir ayırıcı katman ve 16- 32 mm tane çaplı dere çakılı yaklaşık 5 cm kalınlıkta düzgün bir şekilde yayılarak yalıtım işlemleri tamamlanmaktadır. Teras çatıların bahçe çatı olarak düzenlenmesi durumunda ise, detaya uygun bitki köklerine karşı dayanıklı su yalıtım membranları kullanılmakta, ısı yalıtım levhaları üste gelecek şekilde döşendikten sonra, filtre katmanını takiben bitki toprağı ve yeşillendirme ile detay tamamlanmaktadır.
Klasik Teras Çatılar:
Üzerinde gezilmeyen teras çatı ısı yalıtımlarında ekstrüde polistiren dışındaki ısı yalıtım levhalarının kullanılması durumunda ısı yalıtımının hem alttan hem de üstten suya karşı korunması gerekmektedir. Bunun için, ısı yalıtım katmanının altına önce bir buhar kesici katman uygulanır ve ısı yalıtımı döşendikten sonra üstüne iki katlı su yalıtım katmanı kaplanır. Üst yüzü arduvaz taşı kaplı örtülerin kullanılmaması halinde, su yalıtım örtülerinin üstüne filtre katmanı ve ardından dere çakılı ile kaplama yapılması gerektiği aşağıdaki çizimde gösterilmektedir.
Üzerinde Gezilen Teras Çatılar:
Ters Teras Çatılar: Üzerinde gezilen ters çatı detaylarında ise, teras çatı karoları yüksekliği ayarlanabilir plastik karo takozları veya harç üzerine monte edilebilmektedir .
Klasik Teras Çatılar: Üzerinde gezilen teras çatı ısı yalıtımlarında ekstrüde polistiren dışındaki ısı yalıtım levhaları kullanıldığında, ısı yalıtımının hem alttan, hem de üstten suya karşı korunması gerekmektedir. Bunun için, ısı yalıtım katmanının altına önce bir buhar kesici katman uygulanır ve ısı yalıtımı döşendikten sonra üstüne iki katlı su yalıtım katmanı kaplanır.
